Przygotowania do podróży
Dokumenty i formalności
Dla obywateli UE wystarczy dowód osobisty lub paszport. Osoby spoza UE muszą sprawdzić wymagania wizowe. Polska jest członkiem strefy Schengen, więc po przekroczeniu granicy można swobodnie podróżować po innych krajach strefy.
Warto mieć przy sobie kopie dokumentów i zdjęcia do dokumentów na wypadek utraty. Polecamy też wykupienie ubezpieczenia turystycznego, które pokryje koszty leczenia i ewentualnej repatriacji.
Waluta i wymiana pieniędzy
Walutą w Polsce jest złoty polski (PLN). Najlepszy kurs wymiany oferują kantory - unikaj wymiany w hotelach i na lotniskach. Karty płatnicze są akceptowane praktycznie wszędzie, a bankomaty znajdziesz w każdym mieście.
Pamiętaj, że w niektórych małych sklepach i na targach wciąż preferowana jest gotówka. Zawsze miej przy sobie trochę drobnych na napiwki i małe zakupy.
Transport w Polsce
Dojazd do Polski
Główne lotniska międzynarodowe to Warszawa-Chopin, Kraków-Balice, Gdańsk-Wałęsa, Wrocław-Strachowice i Katowice-Pyrzowice. Z lotnisk do centrów miast kursują autobusy, pociągi lub taksówki. Uber i Bolt działają w większych miastach.
Polska ma też dobre połączenia kolejowe z krajami sąsiednimi oraz autostradowe i drogowe. Autobusy dalekobieżne jak FlixBus łączą Polskę z całą Europą.
Transport publiczny w miastach
Większe miasta mają dobrze rozwinięty transport publiczny:
- Warszawa: metro (2 linie), autobusy, tramwaje. Bilety kupuj w automatach lub przez aplikację moBILET.
- Kraków: tramwaje i autobusy. Bardzo dobra sieć, pokrywająca całe miasto.
- Wrocław: tramwaje i autobusy. Nowoczesny tabor i częste kursy.
- Trójmiasto: SKM (szybka kolej miejska) łączy Gdańsk, Sopot i Gdynię.
Pamiętaj o kasowaniu biletów! Kontrole są częste, a mandaty wysokie. Kup bilet przed wejściem do pojazdu.
Koleje i podróże międzymiastowe
PKP (Polskie Koleje Państwowe) łączy główne miasta. Typy pociągów:
- EIP/EIC: najszybsze i najdroższe, rezerwacja obowiązkowa
- IC/EC: szybkie połączenia między dużymi miastami
- TLK: tańsze, ale wolniejsze
- Regionalne: na krótkie dystanse
Bilety kup przez internet (intercity.pl), w kasach dworcowych lub automatach. W weekendy i święta lepiej rezerwować z wyprzedzeniem.
Wynajem samochodu
Wynajem auta to doskonały sposób na zwiedzanie Polski. Potrzebujesz ważnego prawa jazdy (międzynarodowego spoza UE) i karty kredytowej. Główne firmy: Avis, Hertz, Europcar, Budget oraz lokalne jak Express Rent a Car.
Ruch prawostronny, ograniczenia prędkości: 50 km/h w mieście, 90 km/h poza miastem, 120 km/h na drogach ekspresowych, 140 km/h na autostradach. Autostradowe opłaty płać w systemie elektronicznym e-TOLL.
Zakwaterowanie
Rodzaje zakwaterowania
Polska oferuje wszystkie standardowe opcje noclegowe:
- Hotele: od budżetowych po luksusowe. Międzynarodowe sieci i lokalne hotele.
- Pensjonaty i B&B: rodzinne, często z domowym jedzeniem.
- Hostele: tanie opcje w większych miastach, popularne wśród młodych.
- Apartamenty: przez Airbnb, Booking.com - idealne na dłuższe pobyty.
- Agroturystyka: gospodarstwa wiejskie, kontakt z naturą.
- Schroniska górskie: w Tatrach i innych górach.
Rezerwacje i ceny
Najlepsze ceny znajdziesz przez Booking.com, Agoda, Hotels.com. W sezonie letnim (czerwiec-sierpień) i zimowym w górach (grudzień-marzec) ceny są wyższe i trzeba rezerwować wcześniej.
Ceny za noc (dla 2 osób): hostel 80-150 PLN, pensjonat 150-300 PLN, hotel 3* 200-400 PLN, hotel 4* 300-600 PLN, hotel 5* od 500 PLN.
Jedzenie i picie
Gdzie jeść
- Restauracje: od tradycyjnych polskich po międzynarodowe. Rezerwuj stolik w lepszych miejscach.
- Bary mleczne: tanie, tradycyjne jadłodajnie z polską kuchnią domową.
- Foodtrucki: w większych miastach, różnorodne jedzenie na wynos.
- Kawiarnie: nie tylko kawa, ale często także lekkie posiłki.
- Puby i piwiarnie: piwo i przekąski, często z muzyką na żywo.
Co koniecznie spróbować
- Pierogi - narodowe danie Polski w dziesiątkach odmian
- Bigos - "król polskich potraw" z kapusty i mięsa
- Kotlet schabowy z ziemniakami i mizerią
- Żurek - kwaśna zupa na żytnim żurku
- Oscypek - góralski ser wędzony w Tatrach
- Kielbasa - polska kiełbasa w wielu odmianach
- Sernik - tradycyjny polski deser
Picie
Polskie piwo ma długą tradycję. Popularne marki: Żywiec, Tyskie, Lech, Warka. Warto spróbować piw regionalnych i kraftowych. Wódka to też polski specjał - Żubrówka, Wyborowa, Belvedere.
Kompot, herbata, kawa to popularne napoje bezalkoholowe. W restauracjach dostaniesz wodę butelkowaną, kranówka też jest dobrej jakości.
Komunikacja
Język
Język polski używa alfabetu łacińskiego z dodatkowymi znakami. W większych miastach młodsi ludzie często mówią po angielsku. Starsze pokolenie może znać niemiecki lub rosyjski.
Przydatne zwroty:
- Dzień dobry - Hello/Good day
- Dziękuję - Thank you
- Proszę - Please/You're welcome
- Przepraszam - Excuse me/Sorry
- Nie rozumiem - I don't understand
- Czy mówi Pan/Pani po angielsku? - Do you speak English?
- Ile to kosztuje? - How much does it cost?
- Gdzie jest...? - Where is...?
Internet i telefon
Wi-Fi jest powszechnie dostępne w hotelach, restauracjach, kawiarniach i miejscach publicznych. Hasło to często "wifi", "internet" lub nazwa lokalu.
Jeśli przyjeżdżasz spoza UE, sprawdź koszty roamingu. Alternatywnie kup polską kartę prepaid w sieci Play, Orange, T-Mobile lub Plus. Karty dostępne w sklepach, na stacjach benzynowych.
Pieniądze i płatności
Karty płatnicze
Visa i Mastercard akceptowane praktycznie wszędzie. Contactless (zbliżeniowe) bardzo popularne. American Express rzadziej akceptowana. W małych sklepach może być limit minimalnej kwoty (10-20 PLN).
Bankomaty
Bankomaty (ATM) znajdziesz wszędzie. Największe sieci: PKO BP, Santander, ING, mBank. Sprawdź opłaty swojego banku za wypłaty za granicą.
Napiwki
W restauracjach 10-15% rachunku, jeśli jesteś zadowolony z obsługi. W barach i kawiarniach zaokrąglij rachunek. Taksówkarzom daj 10% lub zaokrąglij w górę. W hotelach zostaw 10-20 PLN pokojówce.
Bezpieczeństwo
Ogólne bezpieczeństwo
Polska to jeden z najbezpieczniejszych krajów w Europie. Przestępczość jest niska, ale stosuj podstawowe zasady ostrożności:
- Uważaj na swoje rzeczy w tłumie i komunikacji publicznej
- Nie zostawiaj wartościowych przedmiotów w samochodzie
- Unikaj chodzenia samotnie po ciemku w nieznanych miejscach
- Zachowaj czujność przy wypłatach z bankomatów
Numery alarmowe
- 112 - numer alarmowy (połączy z odpowiednimi służbami)
- 997 - policja
- 998 - straż pożarna
- 999 - pogotowie ratunkowe
Służba zdrowia
Obywatele UE mogą korzystać z polskiej służby zdrowia na podstawie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). W nagłych przypadkach pomocy udzielają szpitalowe oddziały ratunkowe (SOR).
Apteki (zielony krzyż) są powszechne. W większych miastach niektóre pracują 24h. Podstawowe leki dostępne bez recepty.
Zwiedzanie i rozrywka
Godziny otwarcia
- Sklepy: Pn-Pt 9:00-20:00, So 9:00-20:00, Nd zamknięte (centra handlowe do 22:00)
- Muzea: zwykle Wt-Nd 10:00-17:00, Pn zamknięte
- Restauracje: 11:00-22:00, bary do późnych godzin
- Banki: Pn-Pt 8:00-18:00, So do 13:00
Bilety i zniżki
Studenci (ISIC) i seniorzy (65+) mają zniżki do muzeów i atrakcji. Niektóre muzea mają dni bezpłatne. Karty miejskie (np. Kraków Card, Warsaw Pass) oferują bezpłatny transport i wstęp do atrakcji.
Przewodnicy i wycieczki
W większych miastach dostępne są wycieczki pieszo, autobusami, tramwajami zabytkowymi. Można wynająć prywatnego przewodnika przez biura turystyczne. Aplikacje mobilne oferują audio-przewodniki po głównych atrakcjach.
Zakupy i pamiątki
Co kupić w Polsce
- Bursztyn: biżuteria z bałtyckiego bursztynu, szczególnie w Gdańsku
- Ceramika: kolorowa ceramika bolesławiecka
- Wyroby ludowe: rzeźby z drewna, wycinanki, koronki
- Alkohol: polska wódka, miody pitne
- Kosmetyki: polskie marki jak Ziaja, Eveline
- Książki: o Polsce w różnych językach
Gdzie robić zakupy
Centra handlowe w każdym większym mieście. Rynki i starówki to miejsce na pamiątki i lokalne produkty. Sklepy z antykami w Krakowie i Warszawie. Targi śniadaniowe w weekendy.
Tax Free
Obywatele spoza UE mogą odzyskać VAT przy zakupach powyżej 200 PLN w sklepach z oznaczeniem Tax Free. Zachowaj paragony i zgłoś się do zwrotu na lotnisku.
Etykieta i kultura
Podstawowe zasady
- Polacy są grzeczni i oczekują wzajemnego szacunku
- Punktualność jest ważna, szczególnie w biznesie
- Mężczyźni często ustępują miejsca kobietom
- W starszym pokoleniu popularne jest całowanie w rękę
- Zdejmij buty wchodząc do domu
W restauracji
- Poczekaj, aż zostaniesz poprowadzony do stolika
- Trzymaj ręce nad stołem podczas jedzenia
- Skończ wszystko na talerzu - to znak uznania
- Wznieś toast przed piciem alkoholu
Tematy do unikania
Polacy są otwarci, ale lepiej unikać kontrowersyjnych tematów politycznych czy religijnych z nieznajomymi. Historia II wojny światowej to delikatny temat - podchodź z szacunkiem.
Praktyczne aplikacje
Transport
- moBILET: bilety komunikacji publicznej w wielu miastach
- Uber/Bolt: taksówki w większych miastach
- PKP Intercity: bilety kolejowe
- jakdojade.pl: planer podróży komunikacją publiczną
Jedzenie i zakupy
- Pyszne.pl/Uber Eats: zamówienie jedzenia
- Żappka: oferty i promocje w sklepach
- Biedronka/Lidl Plus: aplikacje sklepów
Turystyka
- Google Translate: tłumaczenie z kamery
- TripAdvisor: opinie o atrakcjach i restauracjach
- Booking.com: rezerwacja noclegów
Podsumowanie
Podróż do Polski może być wspaniałym doświadczeniem, jeśli dobrze się przygotować. Podstawowa znajomość praktycznych informacji pomoże Ci uniknąć problemów i w pełni cieszyć się pobytem.
Pamiętaj, że Polacy są gościnni i chętnie pomogą turystom. Nie bój się pytać o drogę czy porady - większość ludzi postara się pomóc, nawet jeśli nie zna języka angielskiego. Życzę wspaniałej podróży po Polsce!